Toksyna botulinowa

Toksyna botulinowa (lub inaczej: botulina, jad kiełbasiany) to białkowa egzotoksyna wytwarzana przez beztlenowe bakterie – laseczki jadu kiełbasianego (łac. Clostridium botulinum). Należy do grupy neurotoksyn i już bardzo dawno – stosowana w odpowiednich dawkach i w odpowiedni sposób – znalazła szerokie zastosowanie w medycynie, w tym także w medycynie estetycznej.

Przemysł farmaceutyczny pozyskuje toksynę botulinową z hodowli naturalnych kolonii bakteryjnych w warunkach laboratoryjnych. Toksyna wykorzystywana jest w stanach chorobowych, które charakteryzują się nadmiernym, nieprawidłowym napięciem mięśniowym. Stosują ją często pediatrzy, okuliści i neurolodzy w celu relaksacji przykurczów mięśniowych, w leczeniu opadania powiek, zeza czy achalazji przełyku. Przy pomocy toksyny leczy się również skutecznie bruksizm i migrenę. W medycynie estetycznej znalazła zastosowanie głównie jako środek przeciwzmarszczkowy, skutecznie likwidujący zmarszczki mimiczne oraz w leczeniu nadmiernej nadpotliwości – pach, dłoni, stóp czy czoła.

Działanie toksyny botulinowej polega na blokowaniu przewodzenia impulsów z nerwów do mięśni. Wstrzyknięta w małych dawkach do określonych mięśni twarzy wywołuje ich relaksację, co przeciwdziała marszczeniu się i fałdowaniu skóry. Skóra, która leży nad rozluźnionymi w ten sposób mięśniami „odpoczywa” i ma czas na regenerację. Co ważne – toksyna botulinowa działa jedynie w obrębie tych mięśni, do których została podana, podczas gdy inne mięśnie mogą funkcjonować tak, jak dotychczas.

Toksyna podana śródskórnie blokuje natomiast czynność gruczołów potowych, co jest powszechnie wykorzystywane w leczeniu nadmiernej potliwości.

Na czym polega zabieg?

Przed przystąpieniem do zabiegu wykonuje się tzw. próbę Minora. Pomaga ona zidentyfikować miejsca, które pocą się najbardziej i jednocześnie ustrzec się niepotrzebnego ostrzyknięcia miejsc, które tego nie wymagają. Ma to szczególne znaczenie na stopach i dłoniach.

Toksynę botulinową wstrzykuje się śródskórnie, bardzo płytko, po to, aby dostała się w pobliże gruczołów potowych. Stosuje się przy tym bardzo cienkie igły, ale ze względu na wrażliwość ostrzykiwanych okolic, zawsze wymagane jest miejscowe znieczulenie kremem Emla.

W zależności od potrzeby toksynę podaje się w okolice pach, dłoni, stóp, czoła oraz wszędzie tam, gdzie chcemy zatrzymać nadmierne pocenie się.

Zabieg trwa około pół godziny, a bezpośrednio po nim pacjent może wrócić do swoich zajęć.

Efekty

Zabieg śródskórnego podania toksyny botulinowej jest skuteczną i bezpieczną metodą terapii nieinwazyjnej. Wykonuje się go zarówno w nadpotliwości dużego stopnia, jak i w niewielkim poceniu się, które stanowi defekt czysto kosmetyczny. Efekt zmniejszenia wydzielania się potu pojawia się szybko i utrzymuje długo – przez okres 6-12 miesięcy. Nadpotliwość ustępuje całkowicie u ok. 90% pacjentów. Każdy kolejny zabieg ponownie hamuje wydzielanie się potu, a efekty utrzymują się coraz dłużej. Podanie botoxu w okolice pach powoduje dodatkowo eliminację nieprzyjemnego zapachu.

Zastosowanie toksyny botulinowej jest zabiegiem zupełnie bezpiecznym. Miejscowe ograniczenie pocenia nie ma negatywnego wpływu na funkcjonowanie organizmu, nie zaburza mechanizmów termoregulacji i nie przekłada się na zwiększoną potliwość w innych regionach ciała. Wrażliwość skóry na dotyk w ostrzykniętej toksyną okolicy nie ulega zmianie.